JAN GACA - NOTATKA BIOGRAFICZNA

Jan Gaca urodził się w 1933r. w Przystałowicach Małych. Był muzykantem i skrzypkiem ludowym z regionu Radomszczyzny.

Jego rodzicami byli Karol i Antonina z Kłosińskich (znana śpiewaczka, często zapraszana na wesela w roli starszej druhny). Bracia matki Jan i Józef Kłosińscy dobrze grali na organkach. Rodzeństwo Jana również było uzdolnione muzycznie. Od 1954 do 1960 r. kapela rodzinna Gaców funkcjonowała w składzie: Piotr (skrzypce), Władysław (harmonia), Jan (baraban).  Jan Gaca tak naprawdę uczył się od swoich braci - Piotra (skrzypka) i Władysława (harmonisty) oraz okolicznych muzykantów. Już od szesnastego roku życia grywał na zabawach i weselach w okolicach miejsca swojego zamieszkania, jako bębnista. Od lat 90., kiedy zrezygnował z funkcji kościelnego w parafii w Sadach, powrócił do skrzypiec. Stał się muzykantem bardzo znanym z grania na wielu weselach, uroczystościach rodzinnych i imprezach plenerowych okolicy Przysuchy i całej ziemi radomskiej. Sam nie pamiętał na ilu weselach grał, ale w przybliżeniu podał liczbę ponad 1000. Wykształcił wielu młodych kontynuatorów, muzykantów grających na skrzypcach, basach, bębenku, którzy podtrzymują istnienie dawnych melodii ludowych, grając je w wielu miejscach Polski a także za granicą. 

Uczestniczył w International Accordion Festival w San Antonio w Teksasie. W kwietniu 2013 r. występował obok polskich zespołów folkowych na festiwalu FolkBaltica w Niemczech.
Jan Gaca w 2013 roku został także laureatem Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za całokształt swojej twórczości. Zmarł w sierpniu tego samego roku.

Jego twórczość jest o tyle ciekawa, że pozwala nam zapoznać się z muzyką ludową, pochodzącą właśnie z regionu naszego zamieszkania. Artysta zachował stary miejscowy repertuar muzyczny, tradycyjną technikę gry, a także prostotę i naturalność zachowania na scenie. Uczył gry na skrzypcach ludzi zafascynowanych autentyczną muzyką ludową, skupionych w Stowarzyszeniu "Dom Tańca". Nagrania jego muzyki znajdują się w archiwach Polskiego Radia w Kielcach, Instytutu Sztuki PAN, Polskiego Radia oraz Andrzeja Bieńkowskiego i Stowarzyszenia "Dom Tańca" w Warszawie.

Notatka opracowana została na podstawie Wikipedii oraz artykułu zamieszczonego na stronie culture.pl.