RADOSŁAW PTASZYŃSKI - ''STOMMIZM. BIOGRAFIA POLITYCZNA STANISŁAWA STOMMY'' - RECENZJA

Radosław Ptaszyński - Stommizm. Biografia Polityczna Stanisława Stommy
Stanisław Stomma, to uznany polityk, a także prawnik i publicysta pochodzenia polsko-litewskiego. Na tle innych polityków okresu powojennej Polski, wyróżniał się przede wszystkim swoją buntowniczą postawą wobec panującej wówczas władzy ZSRR.

Biorąc do ręki książkę Radosława Ptaszyńskiego, pierwszą myślą, która pojawia się w głowie czytelnika, jest imponujący, jeżeli chodzi o liczbę stron, wymiar biografii Stanisława Stommy. Dzieło to liczy ponad 700 stron, wypełnionych intrygującą treścią i doskonale dobranymi ilustracjami. Nietuzinkowa narracja pozwala odbiorcy dzieła utożsamić się z pierwszorzędnym świadkiem historii, jakim był Stanisław Stomma i zaczerpnąć wiedzy na temat jego wybitnej działalności.

Doskonałym pomysłem Ptaszyńskiego było umieszczenie na pierwszej stronie kilku cytatów wybitnych działaczy rozmaitych epok, które pozwoliły na szybkie zapoznanie się z głównymi ideami, którymi kierował się Stomma. Wśród nich, znajdujemy między innymi wybitnego filozofa okresu średniowiecza - św. Tomasza z Akwinu, słynnego Marszałka Polski – Józefa Piłsudskiego, czy tytułowego bohatera biografii – Stanisława Stommę.

Po rozdziale wstępnym obejmującym młodość, doświadczenia akademickie, początki życia zawodowego oraz okres wojenny, autor szybko przechodzi do najważniejszych i najbardziej rozbudowanych treści, które zawierają opis działalności politycznej przewodniczącego sejmowego Koła Znak w PRL. Biografia znakomicie przedstawia skomplikowane kulisy politycznej misji, jaką wyznaczył sobie Stomma. Bohater musiał toczyć rozmowy z nieufnym wobec niego prymasem Wyszyńskim, a także z negatywnie do niego nastawioną władzą.

Książka podzielona została na dziewięć rozdziałów, z czego osiem czysto biograficznych. Niemal każdy z nich ukazuje nam od pięciu do około dziesięciu lat życia Stommy. Każdy z nich obrazuje nam inny etap jego działalności politycznej, uwarunkowany tym, co działo się wówczas na terenie Polski.

Stanisław Stomma doskonale rozumiał swoje miejsce w hierarchii państwa. Nie starał się zmienić biegu historii, ponieważ doskonale zdawał sobie sprawę z tego, iż jest to niemożliwe. Koncentrował się na mniejszych elementach, jego zdaniem możliwych do realizacji. Starał się zadbać o polską inteligencję i utworzyć dla niej odpowiednią atmosferę w kraju. Mimo wszystko, podejmował się także symbolicznych działań, symbolizujących rebelię, o czym świadczy między innymi odmowa wobec publikacji nekrologu Stalina w Tygodniku Powszechnym, wstrzymanie się od głosu nad zmianami Konstytucji RP w 1976r., oraz jego postawa wobec poziomu parlamentarzystów, wybranych podczas demokratycznych wyborów w 1989r.

Reasumując - Radosław Ptaszyński doskonale wprowadza czytelnika w klimat, panujący w powojennej Polsce. Jego sposób pisania jest bardzo przystępny, co sprawia, że książka jest łatwa w odbiorze. Biografia jest także kluczem do zrozumienia poglądów, jakie reprezentowali posłowie koła Znak, czyli czołowego ruchu na katolickiej scenie politycznej w PRL. Tytuł książki sugeruje jednak swojego rodzaju analizę myśli politycznej Stommy, czego nie można powiedzieć o tym dziele. Mimo tego, uważam książkę Ptaszyńskiego za godną polecenia.